Herfstkleuren

“Welke herfstkleuren zouden jullie mooi vinden in de tuin”? Een vraag die ik van nature mijn tuinklanten stel, want de herfstsfeer en herfstkleuren van bomen worden altijd meegenomen in het beplantingsplan van een tuinontwerp. De tuinen van Florera zijn niet alleen tijdens de lente en zomer mooi, maar ze zijn 4 seizoenen rond een ware belevenis.
Niet alleen als je met een dikke trui in de tuin vertoeft voor herfst werkzaamheden maar ook wanneer geniet van warmte en gezelligheid in huis. Dan dient de tuin vol gele, oranje en rode herfstkleuren te zijn, een ware magie waardoor je opnieuw verliefd raakt op je eigen tuin.

Veel mensen houden van een diep rode herfstkleur en tonen mij schilderachtige foto’s van de Indian Summer
in Amerika. Maar weet je dat je ook in ons eigen landje in je eigen tuin zo’n heerlijk tuingevoel met al deze herfstkleuren creëren. Ben je nieuwsgierig geworden lees dan snel verder, want in deze blog deel ik handige tips en inspirerende ideeën om van je tuin een herfstparadijs te maken.

Hoe komt die Indian Summer tot stand?

De zomer is voorbij en als langzaam de herfst haar intrede doet gaan we in onze tuin de veranderingen waarnemen. Het verkleuren van het blad heeft te maken met diverse processen in de natuur en nog steeds, na alle onderzoeken, houdt Moedertje Natuur een deel geheim in dit proces.
Ieder jaar zal de tuin er anders uit zien, want naast het proces van het chlorofyl (bladgroen) hebben de kleuren te maken met de bodemvochtigheid en temperaturen. Niet alleen tijdens de herfst, maar ook die van de voorgaande zomer spelen mee. Ben je geïnteresseerd in dit natuur proces? Zie de pagina van boomkwekerij Van den Berk.

Niet alleen bomen geven meerwaarde via hun kleur aan een tuin, ook andere planten nemen deel aan dit spectaculaire festijn.

Herfstkleuren combineren met laatbloeiende vaste planten en doorbloeiende Hortensia.

Een succesvolle tuin in het derde seizoen van het jaar is meer dan alleen het planten van boomsoorten met een mooie herfstkleur. Zo zijn er de siergrassen en vaste planten die dan nog steeds bloeien en schitteren in hun herfstkleed. Ze tooien de tuinen met hun elegantie en ondersteunen de herfstkleur van de bomen. Vaste planten die vaak nog bloeien tijdens de vroege herfst zijn onder andere Echinaceae, Gaura, Verbena, Sedum, Helenium, Chrysanten, Asters, Anemone japonica, Geraniums Rozanne. Maar ook bollen en knollen zoals de Cyclaam.
Én laten we vooral de Hortensia’s niet vergeten, want de doorbloeiende Hydrangea macrophylla ‘Endless Summer’ maakt zelfs in de late herfst nog nieuwe bloemen aan indien de temperatuur een beetje goed blijft.

Andere tuinplanten met herfst elementen die je tuin omtoveren tot een waar paradijs

Niet alleen vaste planten en siergrassen, maar er zijn nog veel meer tuinplanten die een unieke aantrekkingskracht hebben en ons keer op keer betoveren. Er zijn struiken met bessen en kurklijsten, vruchten en zaaddozen. Hieronder vind je met extra tips een paar prachtige struiken die deze uniekheden tonen en geschikt zijn voor je tuin.

Euonymus alatus ‘Compactus’ heeft prachtige herfstkleuren en kurklijsten op de takken en de afmeting van ca. 100-150cm. Ø en is ideaal voor een stadstuin. Andere soorten zoals Euonymus europaeus (wilde kardinaalsmuts) is zelfs inheems, heeft schitterende zaaddozen naast een knalrode herfstkleur.

Koelreuteria paniculata bloeit tijdens de zomermaanden i.p.v. de lente, heeft prachtig verkleurende zaaddozen en brengt de Indian Summer met haar geel oranje kleur naar je tuin.

Hedera arborescens is wintergroen, zeer goed voor de biodiversiteit en een drachtplant voor bijen. Daarbij geel verkleurende bloemen, bessen en de rijp tijdens late herfst en winter geeft een betoverend effect. Hedera arborescens groeit anders dan de gewone klimop. Je kunt er prachtige strak gesnoeide blokken, bollen of lage hagen meemaken in je tuin.
Over deze tuinplant en anderen planten schrijf ik ook in deze blog.

Poncirus trifoliata: een struik voor alle liefhebbers van Mediterrane tuinen die tijdens voorjaar overladen is met witte bloemen en tijdens de herfst getooid is met gele appeltjes. De wilde citroen heeft grote doornen en kan hierdoor goed gebruikt worden om ongenode gasten buiten te houden. Daarbij kan ze als bonsai worden gesnoeid, waardoor ze een aanwinst is voor een kleine tuin. 

Acer griseum: een boom met een prachtige herfstkleur, een langzame groeier en een fantastisch afbladderende
bast heeft. En tevens een drachtboom voor bijen en waardboom voor vlinders.

Tuinontwerpideeën om herfstkleuren te accentueren

Het ontwerp van je tuin speelt een grote rol bij het accentueren van herfstkleuren. Hier volgen enkele ideeën om het beste uit je herfsttuin te halen:

Zorg voor contrast: combineer planten met verschillende kleuren en texturen om contrast te creëren in je tuin. Plaats bijvoorbeeld planten met warme tinten naast planten met koele tinten voor een oogverblindend effect.

Voeg harde elementen en groenbijvende beplantingen toe: het contrast met groenblijvende beplantingen en harde elementen zoals stenen paden en muurtjes kunnen dienen als achtergrond voor de herfstkleuren. Kies je eigen materialen en kleuren om te complementeren en versterken.

Groepeer planten en maak grote groepen: groepeer planten met vergelijkbare kleuren samen om een krachtig statement te maken. Dit zorgt voor een gevoel van eenheid en verhoogt het visuele impact van de herfstkleuren.
Daarbij dragen grote groepen van dezelfde planten bij in rust en tuinonderhoudgemak.

Kies voor variatie: om een levendig kleurenpalet te creëren, is het belangrijk om te kiezen voor planten en bomen met verschillende tinten en texturen. Mix en match bijv. een struik met mooie herfstverkleuring en hieronder diverse soorten vaste planten om een interessante en dynamische tuin te creëren.

Van creativiteit tot slim tuin ontwerp

Door slimme ontwerpkeuzes te maken, kun je de herfstkleuren in je tuin accentueren en een adembenemende buitenruimte creëren. Laat je creativiteit de vrije loop en experimenteer met verschillende ideeën om een uniek en sfeervol tuinontwerp te creëren.


Tot slot nog een paar mooie voorbeelden, want er zijn veel boomsoorten en struiken die voor prachtige herfstkleuren in je tuin kunnen zorgen.

Sorbus ‘Dodong’: een middelgrote boom die ook al meerstam wordt geleverd en dus zowel geschikt is voor een landelijke tuin als een stadstuin. Bloeit met schermen, krijgt bessen en heeft een intens rode herfstkleur.

Ginkgo biloba: en met name Ginkgo biloba ‘Simon’ is een boom die voor een kleine tuin geschikt is en met haar spectaculaire hele bladkleur en voor een echte herfst tuin zorgt ( met dank aan boomkwekerij van den Berk).

Cercis canadensis ‘Forest Pansy’: een grote struik die kan uitgroeien tot een kleine tot middelgrote boom.
Na in het voorjaar schitterend lichtroze gebloeid te hebben heeft de boom glanzend purperrood blad. Deze plant houdt van een voedzame vochtige, niet te natte, kalkhoudende bodem in de volle zon. Prachtig om als eyecather te gebruiken in een tuin.

Parrotia persica: een boom die is voor allerlei type tuinen v.w. allerlei maten en vormen. Er kunnen zelfs hagen van gemaakt worden. In deze gevallen zal de haag een herfstkleur hebben, maar de boom kan ook spectaculair oranje rood blad als herfstkleur hebben. Onderstaande foto’s zijn gemaakt in Florera tuinen als ook bij boomkwekerij van den Berk tijdens een bezoek met tuinklanten om hun eigen bomen uit te zoeken.

Een prachtige boom uitgelicht

Sassafras albium: een super mooie waardboom voor vlinders en voedselboom voor vogels en geschikt voor een een landelijke tuin en of voedeselbos tuin. Er zitten diverse vormen blad aan één boom en vormt wortelopslag zodat één boom door de jaren heen een sort off groepje bomen kan vormen.

De hele struik c.q. boom verspreidt bij kneuzen een aromatische, wat citroenachtig aandoende geur.  Alle delen van de boom zijn aromatisch en pittig van smaak. Sassafras-olie heeft genezende, maar ook cosmetische en hallucinerende eigenschappen. Het blad en bloemen kunnen gebruikt worden in het eten.
 Lees meer hierover op Vreeken.

Tot slot: het seizoen van plannen maken is gestart. Zodra het blad gevallen is kun je aanplanten en herplanten in je tuin. Sommige planten planten kun je beter in het najaar planten, omdat de grond dan nog warm is. Met name Mediterrane bomen vinden dit prettig. Daarbij gaan de bomen dan al direct in het nieuwe voorjaar van start, terwijl als je in het voorjaar bomen plant in je tuin, die bomen pas echt goed een half jaar tot een jaar later gaan groeien.

Meer inspiratie